16 maja wspominamy jedno z najbardziej heroicznych wydarzeń, jakie miało miejsce w czasie funkcjonowania byłego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz-Birkenau.
Wiosną 1944 roku z „Zigeunerlager” w KL Auschwitz zaczęto przenosić młodych, zdrowych i zdolnych do pracy więźniów do obozów pracy i obozów koncentracyjnych na terytorium Niemiec.
W trakcie jednej z selekcji więźniowie, którzy wiedzieli, że jest to początek likwidacji podobozu romskiego, postanowili stawić opór. Zabarykadowali się w barakach i nie wyszli na wezwanie strażników, którzy zmuszeni zostali do zmiany planów.
Wydarzenie to jest obecnie intensywnie upamiętniane przez romskich działaczy jako Dzień Romskiego Oporu (16 maja) i jest częściom upowszechniania pamięci o zagładzie Romów, które podkreślają aktywny opór i walkę Romów i Sinti przeciwko ludobójczej polityce nazistów i ich sojuszników.
W upamiętnieniu 80. rocznicy buntu Romów w „Zigeunerlager” w dniu 16 maja 2024 roku na terenie Auschwitz Memorial / Muzeum Auschwitz w Miejscu Pamięci Romów na odcinku B II e byłego obozu KL Auschwitz-Birkenau uczestniczyli:
– Delegacja Centrum Historii i Kultury Romów z Dyrektorem Władysławem Kwiatkowskim;
– Przedstawiciele Stowarzyszenie Romów W Polsce z Prezesem Romanem Kwiatkowskim (przemawiający);
– Instytut Pamięci Narodowej w Krakowie reprezentował Zastępca Dyrektora Oddziału dr Michał Wenklar (przemawiający);
– Delegacja Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej;
– Delegacja Auschwitz-podobozy.org;
– Bolesław Rumanowski (świadek holokaustu);
– Młodzież z organizacji romskich Dikh He Na Bister – Roma Genocide Remembrance oraz ternYpe – International Roma Youth Network z przewodniczącą Iriną Spataru;
– Delegacja Музыкально-Драматический Цыганский Театр „Романс”;
Źródło: Stowarzyszenie Romów w Polsce