„Szumi jawor, szumi i szumi osika, nigdy nie zaginie góralsko muzyka” – tą pieśnią rozpoczęła się w internecie 57. odsłona Tygodnia Kultury Beskidzkiej „Trwajmy w tradycji”. W pierwszy weekend post z klipem dotarł do 210 tysięcy użytkowników Facebooka. Wśród wykonawców są laureaci Nagrody im. Oskara Kolberga.
Pieśń „Szumi jawor” znają całe Beskidy. W warstwie słownej została napisana przez Andrzeja Niedobę, a muzykę skomponował jego ojciec, Adam Niedoba (1906–1972). Wkrótce stała się niepisanym hymnem nie tylko Górali Śląskich. Tym razem z wielkim zaangażowaniem wykonali ją zafascynowani dawnymi tradycjami muzycy z Beskidu Śląskiego, Żywieckiego i ziemi suskiej.
– Postawiliśmy na swobodę twórczą, ekspresję i różnorodność, a zrezygnowaliśmy ze sztywnych ram – mówi Zbigniew Wałach, muzyk, który objął kierownictwo nad przedsięwzięciem. – Zależało nam, aby każdy z nas przyjemnością wziął udział w tym nagraniu. Aby mógł pokazać ogromną radość, jaka towarzyszy wykonawcy, gdy pokazuje to, co potrafi najlepiej. Każdy gra tutaj w swoim indywidualnym stylu, dzięki czemu ujawnia jakąś prawdę o sobie.
Jeśli ktoś kiedyś natrafi na koncert TKB w Wiśle, podczas którego dwutysięczny tłum śpiewa „Szumi jawor” jednym głosem, z pewnością nie zapomni tego do końca życia. Dla wielu osób może być zaskoczeniem, że utwór ten należy do repertuaru współczesnego, nie jest to pieśń ludowa (została skomponowana pod koniec lat 60. XX wieku). W nagraniu usłyszmy natomiast charakterystyczne brzmienie unikatowych archaicznych instrumentów, takich jak gajdy beskidzkie czy dudy żywieckie.
W przedsięwzięciu wzięły udział kapele Mała Ziemia Suska, Ochodzita, Wałasi, Jetelinka, zespoły Istebna, Grojcowianie i Magurzanie, grupa śpiewacza Wańcy oraz Skład Niearchaiczny. Zagrali tacy muzycy, jak Antoni Gluza (dudziarz, laureat Nagrody im. Oskara Kolberga), Czesław Węglarz (muzyk i budowniczy instrumentów, laureat Nagrody im. Oskara Kolberga), Monika Wałach-Kaczmarzyk czy Przemysław Ficek (laureaci Złotych Żywieckich Serc Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu).
– Z pewnością nie jest to projekt komercyjny – dodaje Magdalena Koim, dyrektor Biura Programowo-Artystycznego TKB. – Zależało nam na zaprezentowaniu wyjątkowego brzmienia muzyki tradycyjnej. Nie zmierzaliśmy w stronę nowatorstwa.
Zdjęcia do klipu, ukazujące piękno beskidzkiej przyrody, realizowane były na przełomie czerwca i lipca w okolicach Wisły, Koniakowa, Przybędzy, Suchej Beskidzkiej, Istebnej, Jaworzynki, Szczyrku i Pietrzykowic.
Co jeszcze przed nami?
W tym roku ze względu na pandemię organizatorzy 57. Tygodnia Kultury Beskidzkiej „Trwajmy w tradycji” musieli zrezygnować z dotychczasowej formy imprezy. Tańca jest niewiele, za to dużo śpiewu i muzyki ludowej.
Codziennie (aż do 2 sierpnia) na tkb.art.pl i facebooku o godz. 18.00 i 20.00 pojawiają się kolejne premierowe materiały filmowe. W poniedziałek odwiedzimy jeszcze Żywiec, we wtorek Maków Podhalański, w środę Oświęcim, w czwartek Istebną, w piątek Jabłonków, a w sobotę Ujsoły. Na niedzielę, 2 sierpnia, zaplanowano koncert laureatów konkursu organizowanego zawsze w trakcie TKB, czyli 51. Festiwalu Folkloru Górali Polskich on-line.
Na imprezy plenerowe, obejmujące koncerty kapel, grup śpiewaczych i zespołów folkowych, a także warsztaty sztuki ludowej i kiermasze, organizatorzy zapraszają jeszcze w przyszły weekend (1–2 sierpnia) do Wisły, Szczyrku i Żywca.
TKB